با شیوع ویروس کرونا در کشور، همه‌ی ما این روزها به دنبال راه‌حلی برای مقابله با این ویروس و در امان ماندن در برابر آن هستیم. با توجه به اینکه هنوز واکنسی برای این بیماری کشف نشده، بهترین راه برای مقابله با این ویروس، تقویت و بالابردن سیستم ایمنی بدن است. یکی از راه‌های تقویت سیستم ایمنی بدن که این روزها پزشکان بر آن تاکید زیادی دارند مصرف ویتامین D است.

دکتر جلال‌الدین میرزای رزاز، رئیس انستیتو تحقیقات تغذیه کشور بیان کردند: کمبود ویتامین D می‌تواند ایمنی بدن را کاهش دهد. بنابراین اگر کمبود ویتامین D داشته باشیم مقابله با ویروس‌کرونا برای بدن سخت‌تر می‌شود. همچنین ایشان با تأکید بر نقش تعیین کننده ویتامین D برای مقابله ویروس کرونا، تاکید کردند: اگر بدنتان با کمبود ویتامین D مواجه است، پیشنهاد می‌شود داروهای مورد نظر پس از مشاوره با متخصصان تغذیه به صورت مکمل دریافت شود.

در این روزهای قرنطینه که مجبور هستیم در خانه بمانیم و از نور خورشید بی‌بهره‌ایم، بهتر است اطلاعاتی درباره‌ی نحوه دریافت این ویتامین بدانیم.

ویتامین D چیست؟

ویتامین D برخلاف اسمش نوعی هورمون اولیه است و در واقع ویتامین نیست. چون ویتامین‌ها موادی هستند که بدن نمی‌تواند آنها را تولید کند و باید از طریق رژیم غذایی دریافت شوند. ولی ویتامین D با جذب نور خورشید، در بدن تولید می‌شود. ویتامین D برای استحکام و سلامت استخوان‌های بدن و دندان‌ها ضروری است. این ویتامین را می‌توانید با کمک نور خورشید و توسط پوست بدن و یا از طریق رژیم غذایی دریافت کنید تا با کمک به جذب کلسیم، از استخوان‌هایتان محافظت کند. همه ما خوب می‌دانیم که کلسیم برای سلامت استخوان و دندان تا چه اندازه‌ای اهمیت دارد، ولی شاید این نکته کمی مورد بی‌توجهی قرار گرفته باشد که بدون وجود ویتامین D کافی در بدن، جذب کلسیم به راحتی انجام نمی‌شود.

انواع ویتامین D موجود کدامند؟

دو نوع مهم از ویتامین D در غالب ویتامین D2 و D3 شناخته شده‌اند. D2 توسط گیاهان تولید می‌شود و ویتامین D3 نوعی از ویتامین است که پوست زمانی که در برابر میزان کافی از نور خورشید قرار گرفته باشد، تولید می‌کند. مطالعات نشان می‌دهند که ویتامین D3 به طور کلی از D2 راحت‌تر جذب می‌شود و بهتر است به عنوان مکمل استفاده شود. این نوع از مکمل‌ها برای افرادی که گیاهخوار هستند هم مناسب است.

کمبود ویتامین D در بدن به چه معناست؟

کمبود ویتامین دی به این معنی است که استخوان‌های بدن شما محافظت و حمایت کافی برای رشد و تراکم بیشتر را دریافت نمی‌کنند. با توجه به مطالعاتی که اخیراً انجام شده است، ۲۰ درصد از افراد بزرگ‌سال و حدود ۱۵ درصد از نوجوانان دچار کمبود ویتامین دی هستند. سنین قبل از سی‌سالگی، بهترین زمان است که استخوان‌های بدن بیشترین تراکم لازم را بسازند. بعد از این سن، یعنی همان سی‌سالگی تراکم استخوان‌ها کم می‌شود و حفظ تعادل و همچنین قدرت ماهیچه‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند. به همین دلیل است که با بالا رفتن سن، خطر پوکی استخوان و شکستگی آنها در اثر زمین افتادن بالا می‌رود. بعد از ۳۰ سالگی مصرف و جذب ویتامین دی همچنان جایگاه مهم خود را حفظ می‌کند چرا که لازم است این اطمینان را به شما بدهد تا با پا گذاشتن به سن می‌تواند تراکم استخوانتان را حفظ کند.

علائم و نشانه های کمبود ویتامین D در کودکان کدامند؟

1. گرفتگی عضلات، تشنج و مشکلات تنفسی

2. تاخیر در رشد دندان ها

3. گریه‌های اذیت کننده کودکان

4. مستعد بودن به عفونت‌های مختلف تنفسی

5. مشکلات تنفسی به علت نرمی قفسه سینه

6. رشد ضعیف و وزن کم

7. تضعیف ماهیچه های قلب

8. علائم معمولی نرمی استخوان مانند جمجمه نرم، پرانتزی بودن استخوان های پا ، پرش شدید پاها، درد مکرر ماهیچه های پا و ضعف عمومی بدن.

بهتر است ویتامین D را به چه شکلی دریافت کنیم؟

 گفته می‌شود بهترین و موثرترین راه برای بالا بردن سطح این ویتامین در بدن، قرار گرفتن در معرض نور خورشید به نحو سالم و بی‌خطر است. با این حال همیشه نمی‌شود روی نور خورشید حساب کرد. هر چه رنگ پوست شما تیره‌تر باشد، هر چه از استوا دورتر باشید و هر چه با فصل گرما فاصله داشته باشید احتمال دریافت ویتامین D کافی از نور خورشید هم کمتر خواهد بود. در چنین مواقعی استفاده از مکمل ویتامین D قابل قبول است، اما اکیدا توصیه می‌کنیم هنگام استفاده از مکمل‌های حاوی ویتامین D به طور منظم آزمایش خون بدهید تا مطمئن باشید از میزان مطلوبی برخوردار می‌شوید.

ویتامین D در چه غذاهایی بیشتر وجود دارد؟

• روغن کبد ماهی کاد (این روغن حاوی میزان بالای ویتامین آ است که مصرف زیاد آن می تواند مسمومیت ایجاد کند بنابراین اگر از آن برای تامین ویتامین D استفاده می کنید در مورد مصرف این روغن با پزشک مشورت کنید.) 

• ماهی های چرب مثل: سالمون، تن، ساردین و کیلکا

• شیر و غلات غنی شده با ویتامین دی

• تخم مرغ 

• قارچ

• میگو

• آب پرتقال و …

• مصرف بین از حد ویتامین D باعث ایجاد مسمومیت و مرگ میشود. به طور کلی ما در ایران، به صورت ژنیتیکی کمبود ویتامین D داریم. براین مبنا، ویتامین D می‌تواند برای مقابله با این بیماری مفید باشد، اما توجه به این نکته مهم است که مصرف بیش‌ از حد این ویتامین می‌تواند کشنده باشد.