/img/files/%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%85-%DA%A9%D9%85%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86-800x321.jpg

کمپارتمان فضای حجره مانندی است که حاوی عضله،عروق و اعصاب میباشد.بیماری سندرم کمپارتمان بیماری است که به خاطر آسیب و ترومای وارد شده به بافت،فشار داخلی بافت افزایش می یابد.هنگامی که این فشار زیاد شود، باعث کم شدن جریان خون در ناحیه شده و متعاقبا باعث کاهش اکسیژن رسانی به منطقه میشود. حال در صورتیکه مواد غذایی و اکسیژن کافی به بافت نرسد، بافت کم کم به سمت فساد پیش رفته و نکروز می گردد. معولا در این حالت فرد درد بسیار زیادی دارد که با مسکن هم قابل کاهش نیست. سندرم کمپارتمان هم به صورت حاد و هم مزمن بوجود می آید.گاهی اوقات پس از ضربه ی شدید و یا پارگی بافتی بر اثر جراحت و نیز شکستگی اندام ها این سندرم به حالت حاد ایجاد میشود.در نوع مزمن نیز پس آز آسیب های مداوم و گچ گیری های پی در پی بخصوص در ورزشکاران.

درمان کمپارتمان
 

درمان سندرم کمپارتمان معمولا در هر سنی و پس از ضربه و آسیب های شدید یا پی در پی اتفاق می افتد. سندرم کمپارتمان و درمان آن با توجه به سن، نوع کمپارتمان درگیر شده و حاد یا مزمن بودن آن متفاوت است. در اکثر مواقع در صورتیکه درمان صحیح در دوره ی حاد یعنی قبل از تمام شدن زمان طلایی حدودا ۸ تا ۱۲ ساعت و در بعضی مواقع ۳ تا ۵۵ روز درمان انجام نگیرد موجب می شود که فرد به سمت عمل جراحی سوق پیدا میکند.زیرا در این حالت بافت عضلانی به سمت کوتاه شدن دائمی پیش میرود.در عمل جراحی معمولا محل درگیر باز شده و پوست زیرین یا فاشیا شکافته شده و بافتهای فاسد و نکروز تراشیده میشود. حال در صورتیکه ناحیه نکروز وسیع بوده و سندرم مزمن شده باشد، گاهی اوقات به قطع اندام نیز منجر می شود تا نکروز به بافت بالاتر.

انواع کمپارتمان های بدن
 

کمپارتمان به فضایی اطلاق میشود که شامل بافت عضلانی، عروق خونی و اعصاب می باشد.چارچوب اطراف کمپارتمان ها استخوان ها هستند که به قسمت های مختلف تقسیم شده و این تقسیم بندی توسط دیواره هایی از جنس بافت همبند یا فاشیا ایجاد می شود در تمامی اندام ها این کمپارتمانها وجود دارد .به طور مثال کمپارتمان بازو،ران،ساق، دست و شکمی.که هر کدام شامل ۲ تا ۴ کمپارتمان کوچکتر میباشد.این سندرم در هر یک از این اندام ها به دنبال آسیب شدید همانند تصادف یا ضربه و یا شکستگی های استخوانی ایجاد میشود.از آنجایی که فاشیا خاصیت ارتجاعی ندارد، در صورت شکستگی و یا له شدگی بافت های اطراف فاشیا کوتاه شده و عروق خونی و عصبی که در میان کمپارتمان وجود دارد، دچار فشار بیش از حد شده و باعث مرگ بافتی می گردد.

فشار کمپارتمان قدامی
 

کمپارتمنت یا سندرم بر اثر گیر افتادگی عروق در حجره ها کوچک ایجاد می شود. هر کمپارتمان بزرگ شامل چند کوچکتر است که هرکدام همانند حجره هایی هستند که از طرین محصور شده اند. این تقسیم بندی توسط بافت همبندی به نام فاشیا ایجاد میشود.بافت فاشیا بافت غیر قابل ارتجاعی بوده لذا ایجاد التهاب یا آسیب در این بافت موجب کوتاهی و سفتی بافت شده و متعاقبا باعث فشار بر روی اعصاب و عروق مربوطه میشود. فشار بر روی عروق باعث کاهش خونرسانی و در نتیجه کاهش اکسیژن در بافت را به همراه خواهد داشت که موجب آسیب دائمی می گردد. حال یکی از این کمپارتمانهای کوچک در اندام ها قدامی است که فشار بر روی کمپارتمان قدامی باعث آسیب به بافتهایی جلویی اندام می گردد.

عضلات کمپارتمان مدیال
 

کنتراکچر ولکمن یا ایسکمی ولکمن کوتاهی دائمی عضلات میباشد.معمولا در اثر آسیب و ضربه ی شدید اتفاق می افتد که موجب ایجاد تغییر شکل در اندامها می گردد. این سندرم عضلات کمپارتمان مدیال،لترال ، انریور و پوسترور را درگیر کرده و همراه با درد، کم نبضی، اختلال حسی و گاهی فلج اندام است.شامل سه حالت ضعیف ، متوسط و شدید می باشد که در حالت ضعیف معمولا علایم با استفاده از اسپلینت و نیز درمان های فیزوتراپی و نیز جراحیهای ساده ی بلند کردن تاندون عضلانی قابل حل می باشد اما هرچه وضعیت بیمار مزمن تر شده و بیماری سیر پیشرفتی دارد، جراحیهای پیشرفته برای برداشتن فشار از روی و اجزایش و نیز خارج سازی بافت های مرده انجام میشود.معمولا کنتراکچر ولکمن در عضلاتی همچون عضلاتپا بخصوص ساق پاجلویی یا وعضلات خم کننده مچ دست که دارای اتصال در ساعد میباشند شایع تر است.

علت سندرم کمپارتمان اندام
 

کمپارتمان در لغت به معنای حفره یا حجره می باشد. منظور در بدن فضای سربسته ای است که از طرفین محدود شده باشد. این فضا توسط استخوانها ایجاد می شود که معمولا از بین این حجره ها عضلات و عروق و اعصاب عبور میکنند. دیواره های این حفرات را پرده ای پوست مانند به نام فاشیا میپوشاند. و هر بزرگ به چندین کوچک تقسیم میشود.حال گرفتاری این حفرات را به نام سندرم میشناسند. علت سندرم کمپارتمان اندام، وارد آمدن فشار و ضربه شدید تکرار شونده بر روی ناحیه بوده که این فشار موجب سفت شدن فاشیا، کاهش خونرسانی و نیز کاهش اکسیژن رسانی بافت میگردد.در نتیجه بافت دچار نکروز یا مرگ میشود. علائم سندرم کمپارتمان عبارتند از درد شدید، اختلال حس، فلج اندام و کاهش نبض ناحیه. درد شدید شامل دردی است که با داروهای مسکن برطرف نشده، مداوم باشد و باعث اختلال در عملکرد.

عوارض سندرم کمپارتمان عضلانی
 

مجموعه ای از عضلات ، اعصاب و عروق خونی که در کنار هم قرار دارند و توسط بافتی به نام فاشیا احاطه شده اند را کمپارتمان می گویند. یکی از خواص بافت فاشیا این است که کشیده نمی شود بنابراین فضای درون محدود است. در صورتی که تورم و یا خونریزی در درون رخ دهد ،عناصر درون تحت فشار قرار می گیرند.این افزایش فشار بر مویرگ های خونی موجب اختلال خونرسانی به عضلات و اعصاب درون می شود که به این حالت سندروم عضلانی گفته می شود. در عارضه کمپارتمان در صورتی که این فشار سریعا برداشته نشود به دلیل اختلال خونرسانی و کاهش اکسیژن و مواد غذایی به بافت، ممکن است آسیب شدید بافتی در اعصاب و عضلات درون رخ دهد و فرد دچار ناتوانی دائمی شود.سندروم حاد یکی از اورژانس های پزشکی که سریعا باید تحت درمان قرار گیرد.

مراقبتهای سندروم کمپارتمان حاد

سندروم کمپارتمان حاد معمولا بعد از یک آسیب بافتی شدید همانند تصادفات رانندگی و یا شکستگی ها رخ می دهد.همچنین استفاده از استروئید ها،بانداژهای خیلی سفت و گچ گیریمی تواند موجب سندروم کمپارتمان شوند.در این حالات بیمار علائمی همانند درد شدید که با کشیده شدن عضلات درگیر بیشتر می شود ،گز گز،مور مور،سوزش در پوست،احساس سفتی درعضلات و در مراحل شدید که آسیب بافتی رخ میدهد، بی حسی و فلجی را ممکن است تجربه کند. مراقبت های سندروم کمپارتمان شامل بی حرکت کردن عضو،باز کردن بانداژ وهر چیزی که موجب افزایش فشار درون کمپارتمان و کاهش خونرسانی شده است و قرار دادن عضو در سطح قلب می باشد. بالا نگه داشتن عضو می تواند موجب کاهش جریان خون و بدتر شدن وضعیت شود.سندرم کمپارتمان حاد یکی از اورژانس های پزشکی محسوب می شود که درمان آن جراحی و کاهش فشار درون کمپارتمان می باشد.

درمان سندرم کمپارتمان مزمن چیست؟
 

گروهی از عضلات ، عروق و اعصاب هستند که توسط غشایی بسیار قوی به نام فاشیا در فضایی محدود احاطه شده اند.با توجه به تعریف کمپارتمان هرگونه افزایش فشار درون این فضای محدود می تواند موجب کاهش خونرسانی و در نتیجه کاهش اکسیژن و مواد غذایی به عضلات و اعصاب درون می شود. در نتیجه بیمار علائمی همانند درد شدید هنگام فعالیت ، گرفتگی عضلات و سختی حرکات را تجربه می کند. کمپارتمان فعالیتی مزمن معمولا بعد از ورزش های شدید و سنگین رخ می دهد. ورزشکارانی که در فعایتهای ورزشی با تکرار زیاد همانند دویدن ، دوچرخه سواری و یا شنا شرکت می کنند بیشتر مستعد ابتلا به سندروم مزمن می باشند. این حالت معمولا با قطع ورزش و استراحت کاهش می یابد و معمولا خطرناک نیست. درمان سندروم مزمن رشته فیزیوتراپی ،داروهای ضد التهابی و کاهش سطح فعالیت می باشد.

سندرم کمپارتمان در ارتوپدی
 

سندرم کمپارتمان ارتوپدی وضعیتی است که در آن فشار درون عضلات بسیار زیاد می شود و درنتیجه خونرسانی به بافت محدود می شود و مواد غذایی و اکسیژن به بافت نمی رسد و آسیب بافتی رخ می دهد. سندروم ممکن است حاد و یا مزمن باشد.حالت حاد آن بیشتر به علت صدمات شدید بافتی و یا تحت فشار قرار گرفتن بافت رخ می دهد. علائم آن درد شدید عضلانی، مورمور و گزگز و در حالت شدید بی حسی و فلجی عضلات می باشد.سندروم حاد سریعا باید جراحی شده و فشار برداشته شود. در غیر این صورت آسیب دائمی رخ می دهد. در حالی که سندروم مزمن به علت فعالیت های ورزشی شدید رخ می دهد و با کاهش فعالیت ، فیزیوتراپی و داروهای ضد درد و التهاب بهبود می یابد.

سندرم کمپارتمان مراقبت پرستاری
 

سندروم حاد وضعیت بسیار جدی میباشد.

مراقبت های پرستاری در سندروم کمپارتمان حاد بسیار مهم و حیاتی می باشد.

زیرا در صورتی که تشخیص داده نشود.

به موقع درمان نشود.

می تواند موجب ناتوانی دائمی فرد شود.

کیفیت زندگی او را کاهش دهد. دلایل بسیاری ممکن است موجب ایجاد سندروم شوند اما شایع ترین علت آن آسیب شدید می باشد. از آن جایی که بیماران ارتوپدی برای کنترل درد ،داروهای مسکن بسیاری را دریافت می کنند نقش مراقبت پرستاری در سندروم کمپارتمان تشخیص و افتراق این درد از دردهای معمول بیمار، کنترل فشار ،اقداماتی جهت کاهش فشار درون بعد از جراحی ها همانند بازکردن گچ و یا بانداژ های فشاری ، نگه داشتن عضو در سطح قلب و آموزش بیمارمی باشد تا در صوردتی که علائم سندروم حاد برای بیمار ایجاد شد سریعا به بیمارستان بازگردد و درمان شود.

سندرم کمپارتمان در سوختگی

بیماری سندروم زمانی رخ می دهد.

که فشار درون که شامل عضلات ، اعصاب.

عروق خونی و بافت احاطه کننده آن می باشد.

بالا می رود و خونرسانی به بافت کاهش می یابد.

در نتیجه کمبود اکسیژن رخ می دهد.

در صورتی که این روند ادامه یابد.

آسیب دائمی برای بیمار رخ می دهد.

سبب ناتوانی فرد می شود.

در سوختگی ها سندروم ممکن است.

به دلیل تجمع مایع بافتی درون و یا به دلیل فشار خارجی.

بافت سوخته بر روی عناصر داخلی.

که به صورت تورنیکه عمل می کنند.

موجب افزایش فشار در فضای محدود درون می شوند ایجاد شود.

سندروم معمولا در بیمارانی با سوختگی ناشی از برق گرفتگی.

یا در سوختگی های درجه سوم ایجاد می شود.

تشخیص هر چه سریع تر سندروم .

درمان آن مهم ترین امر در این بیماران می باشد.