دندانپزشکی :

ارتودنسی

سامانه های سلامت در گفت گو با دکتر میثم میزایی متخصص ارتودنسی به بررسی ارتودنسی و ناهنجاری های دندانی و فکی  پرداخته است‌

ارتودنسی

سامانه های سلامت در گفت گو با دکتر میثم میزایی متخصص ارتودنسی به بررسی ارتودنسی و ناهنجاری های دندانی و فکی  پرداخته است دکتر میثم میرزایی در این باره گفت:

ابتدا خدمت شما عزیزان توضیحاتی در مورد ارتودنسی  ارائه میدهم؛ارتودنسی به معنی ردیف کردن و صاف کردن دندان ها است و از اولین تخصص های معرفی شده در دندان پزشکی می باشد.طول دوره تخصصی ارتودنسی 3 الی 4 سال است که کسانی که دندان پزشک عمومی هستندپس از طی این دوره می توانند به تخصص ارتودنسی دست پیدا بکنند.سه هدف عمده درمانی در رشته ارتودنسی وجود دارد:

اولین هدف تغییر موقیعت دندان ها برای ردیف شدن وهماهنگ شدن آن ها در درون استخوان هست که این قضیه ارتباطی با سن ندارد و در هر سنی قابل انجام هست .

دومین هدف درمان هایی است که به آن ها درمان های ارتوپدیک یا درمان های فانکشنال می گویند.هدف از این درمان ها تغییر موقعیت استخوان ها است که مسلما بیمار باید در حال رشد باشد و با اعمال نیرو به استخوان ها موقیعت فک ها قابلیت اصلاح دارد،بنابراین تا قبل از بلوغ فرد درمان ارتودنسی باید انجام بگیرد.

سومین هدف درمان ارتودنسی،درمان هایی برای آماده سازی وضعیت دندان ها برای درمان های جراحی فک و صورت در بزرگسالان است،آنهایی که مشکلات استخوانی دارند و رشد استخوانی در آنها تموم شده است.رفع کامل مشکلات اسکلتی معمولا مستلزم درمان ارتودنسی همراه با جراحی های فک است.در این درمان ها ابتدا موقعیت دندان ها بر روی هریک از فکین اصلاح شده است و با هماهنگی ایجاد شده بین فک بالا و فک پایین با تشخیص ارتودنتیست بیمار برای جراحی فک ارجاع می شود پس از جراحی فک درمان نهایی ارتودنسی انجام می پذبرد.

در ادامه دکتر میرزایی افزود: بهترین سن مراجعه برای ارتودنسی 7سالگی است.انجام اولین معاینه در این سن متخصص ارتودنسی این اجازه رو میدهد که مشکلات دندانی فکی را در مراحل اولیه تشخیص بدهد و با ارزیابی دقیق آنها زمان و شیوه مناسب درمان را طرح ریزی بکند،البته زمان مناسب برای شروع درمان ارتودنسی بستگی به نوع ناهنجاری دارد.در مورد بیمارانی که مشکل اسکلتی دارند به عنوان مثال فک بالای آنها جلوتر از موقعیت طبیعی است یا فک پایین آنها عقب تر از موقیعت مناسب خود قرار گرفته است بهترین زمان برای شروع درمان ارتودنسی سال های قبل ار بلوغ است چون می توان از رشد کودک و نوجوان برای درمان این ناهنجاری ها استفاده کرد،بنابراین حوالی سن 10سالگی را برای دختران و حدود سن 11 سالگی را برای پسران توصیه می کنیم.در مورد مشکلاتی مربوط به صرفا دندان ها است مثل نامرتبی دندان ها،چرخش های دندانی محدودیت سنی ندارد البته زمان طلایی برای درمان حوالی 12 سالگی است،چراکه در این سن تقریبا اکثر دندان های دائمی رویش کردند ودندانهای شیری افتاده است.

اگر ناهنجاری ها مربوط به استخوان فک باشد وتا قبل از بلوغ تشخیص داده نشود بیمار ممکن است نیاز به جراحی فک پیدا بکند بنابراین با تسخیص به موقع در محدوده سن 7 الی  10 سالگی می توانیم باعث جلوگیری از جراحی فک وصورت و تامین زیبایی در سن بالاتر باشیم.البته همان طور که گفته شد برای درمان ارتودنسی محدودیت زمانی ما نداریم و در سنین بالا هم اگر دندان ها ولثه ها سالم باشند الیافی که در واقع دندان را در برگرفته از سلامت کامل برخوردار باشد ما می توانیم در سنین 50 یا 60 سالگی حتی ارتودنسی را انجام بدهیم.

سوالی که مطرح می شود ایا دندان های عقل باعث نامرتبی دندان های قدامی می شوند

دکتر میثم میرزایی ادامه دادند خیلی از کسانی که دندان های به هم ریخته دارند رویش دندان عقل وفشار آن ها را عامل این نامرتبی میدانند،به همین دلیل خیلی اصرار می کنند که دندان های عقل را هر چه زودتر خارج بکنند تا تین کمک بکند به نظم و ترتیب دندان هایشان،البته کشیدن دندان های عقل نهفته و نیمه نهفته مصداق های لازم خودش را دارد که در مواقعی که لازم باشد؛ حتما دندان پزشکان توصیه به کشیدن این دندان ها می کنند،اما این را باید بدانیم که نقش این دندان ها برای به ریختن دندان های قدامی و ایجاد نامرتبی و نامنظمی در سنین 19و18سالگی خیلی ناچیز است و اکثر مطالعات نتوانستند نشان بدهند و ثابت بکنند که این فسار دندان عقل است که باعث شده نامرتبی دندان ها در این سن ایجاد بشود.به صورت کلی باید بدانیم که بی نظمی دندان ها یا croding ناشی از عدم تناسب اندازه دندان ها وفضای قوس فکی است وقتی که فضای قوس فکی برای قرار گرفتن تمامی دندان ها کافی نباشد برخی از دندان ها نامرتب ونامنظم می شوند یا در خارج از قوس رویش می کنند عوامل ایجاد کننده این بی نظمی می تواند اکتسابی باشد،می تواند ارثی باشد.

چرا که ابعاد فک به شدت تحت تاثیر عوامل ژنتیکی هست عوامل اکتسابی یا عوامل محیطی می تواند مثل پوسیدگی باشد حتی یا از دست رفتن زودهنگام دندان ها باشد،اینها عواملی هست که می توانند باعث بشوند که روی دندان ها ایجاد بشوند اما باز برگردیم به همان سوالی که اغلب اوقات مطرح می شود آن هم این است که چرا در اواخر دهه دوم یا اوایل دهه سوم زندگی یک بی نظمی دیر هنگام در دندان ها ایجاد می شود این ربطی به اینکه شما ارتودنسی انجام داده باشید یا نداده باشید ندارد.

مهمترین دلیلی که برای این بی نظمی مطرح می شود رشد تاخیری فک پایین نسبت به فک بالا است وقتی فک پایین نسبت به فک بالا یک رشد اضافه انجام میدهد در این سن دندان های پایین برای اینکه خودشون رو با فک بالا هماهنگ بکنند بع عقب تر برمی گردندو یک نا منظمی در بین آنها ایجاد میشود به همین دلیل پس از درمان های ارتودنسی برای اینکه با این مشکلات رو به رو نشیم ما نگدارنده ها را توصیه می کنیم این نگهدارنده ها می توانند ثابت باشند و با متحرک باشند؛نگهدارنده ی متحرک توسط بیمار در طول شبانه روز استفاده می شود وما معمولا می گوییم یک سال پس از درمان ارتودنسی ثابت سعی کنید ابتدا به صورت تمام وقت و بعد به صورت پاره وقت از این پلاک های متحرک استفاده بکنید.بعضی از مواقع نگهدارنده به صورت ثابت استفاده می شود که یک قطعه سیم استیل توسط متخصص ارتودنسی در پشت دندان های جلویی فک پایین چسبانده می شود و برای مدت ها طولانی گاها حتی تا چهار پنج سال در محل باقی می ماند.

دکتر میرزایی افزود: منظور از ارتودنسی تک فک یعنی اینکه درمان ارتودنسی تنها محدود به فک بالا یا فک پایین باشد به این ترتیب فک مقابل فاقد دستگاه ارتودنسی می باشد.بعضی از بیماران با هدف کاهش هزینه های درمانی یا با تصور اینکه نامنظمی دریک فک بیشتر است وفک دیگر نامنظمی کمتری دارد درخواست این را می نند که درمان درمان ارتودنسی شان را به صورت تک فک انجام بدهند.باید گفم که در اکثر مواقع امکان این که درمان ارتودنسی به صورت تک فک انجام بدهیم وجود ندارد،چراکه هدف از درمان ارتودنسی صرفا ایجاد نظم دندان ها نیست به این صورت که ما بخوایم در یک فک نظم ترتیب دندان را اعمال بکنیم و بعد فک مقابل را رها بکنیم ایجاد اکولوژن مناسب یعنی اینکه دندان های هر دو فک به خوبی بر روی هم قرار بگیرند و عمل جویدن را انجام بدهند  یکی از اهداف بسیار مهم ارتودنسی است اگر ما درمان ارتودنسی را صرفا بر روی یک فک انجام بدهیم نمی توانیم این جفت شدگی مناسب دندان را اعمال بکنیم بنابراین اگر  بر روی یک فک درمان ارتودنسی انجام دهیم احتمال برگشت درمان ارتودنسی وجود دارد بنابراین توصیه ما به اغلب بیماران این است که درمان ارتودنسی ثابت باید به صورت دو فک انجام  بشود یعنی هم فک بالا و هم فک پایین تحت درمان ارتودنسی قراربگیرند تا بتوانیم هماهنگی لازم و کافی را بین دندان ها انجام بذهیم .هست البته موارد بسیار نادری که ما می توانیم درمان ارتودنسی تک فک را انجام بدهیم ولیکن خیلی تعداد آن کم است و بهتر است که به صورت دو فک درمان ارتودنسی انجام بشود.

در صورت هر گونه پرسش در مورد این مبحث می توانید به صفحه شخصی دکتر میثم میرزایی متخصص ارتودنسی در سامانه های سلامت مراجعه کنید.

www.hisalamat.com

http://www.hisalamat.com/drmirzaei/